Trafik

yenibosnasurucu

TRAFİK VE ÇEVRE BİLGİSİ DERS NOTLARI

TRAFİK : Yayaların ve araçların karayolları üzerindeki hal ve hareketleridir.
KARAYOLU (YOL) : Trafik için, kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, köprüler ve alanlardır.

SÜRÜCÜ : Karayolunda, motorlu veya motorsuz bir aracı sevk ve idare eden kişidir.

ŞOFÖR : Karayolunda, ticari olarak tescil edilmiş bir motorlu taşıtı süren kişidir.

TRAFİK İŞARETLERİ : Trafiği düzenleme amacı ile kullanılan işaret levhaları, ışıklı ve sesli işaretler, yer işaretlemeleri ile trafik zabıtası vaya diğer yetkililerin trafiği yönetmek için yaptıkları hareketlerdir.

GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ : Görev sırasında, belirli araç sürücülerinin can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak

şartı ile trafik kısıtlama ve yasaklarına bağlı olmamalarıdır. Bir aracın geçiş üstünlüğüne sahip olabilmesi için ;

1) Görev esnasında sesli ikaz cihazlarını beraberinde kullanması

2) Diğer araç sürücülerinin can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürmemesi gerekmektedir.

GEÇİŞ HAKKI : Yayaların veya araç sürücülerinin diğer yaya ve araç trafiğine göre yolu kullanmadaki öncelik hakkıdır.

DURMA : Her türlü trafik zorunluluk ve kısıtlamalara bağlı olaraktan aracın durdurulmasına denir. Örneğin;

Kırmızı ışıkta durmak, Öndeki aracın durması şeklinde durmak, Trafik polisinin dur talimatına göre durmak, ışıklı işaret cihazlarının kırmızı renk yanması durumunda durmak, Trafik işaret levhalarının verdiği talimata göre durmak.

DURAKLAMA : Her türlü trafik zorunlulukları dışında araçların yolcu indirmek ve bindirmek, eşya yüklemek, boşaltmak veya beklemek amacıyla kısa süre için durdurulmasıdır. Duraklamalarda süre kısıtlaması 5 dk.’dır. Eğer duraklama 5 dk.’yı aşkın sürelerle bekleme gerektiriyorsa aracı park konumuna almak gerekir.

PARK ETME : Araçların, durma ve duraklama halleri dışında uzun süreliğine terk edilmesidir.

ERİŞME KONTROLLÜ KARAYOLU (Otoyol – Ekspresyol) : Özellikle transit trafiğe tahsis edilen, belirli yerle ve şartlar dışında giriş ve çıkışın yasaklandığı, yaya, hayvan ve motorsuz araçların giremediği, ancak izinli motorlu araçların yararlandığı ve trafiğin özel kontrole tabi tutulduğu karayoludur.

GEÇİŞ YOLU : Araçların bir mülke girip çıkması için yapılmış olan karayolu üzerinde bulunan kısmıdır.
BAĞLANTI YOLU : Bir kavşak yakınında karayolu taşıt yollarının birbirine bağlanmasını sağlayan, kavşak alanı dışında bulunan karayoludur.

TAŞIT YOLU (Kaplama): Karayolunun genel olarak taşıt trafiğince kullanılan kısmıdır.

BİSİKLET YOLU : Karayolunun, sadece bisikletlerinin kullanmalarına ayrılan kısımdır.

YAYA YOLU (Yaya kaldırımı) : Karayolunun taşıt yolu kenarı ile gerçek veya tüzel kişilere ait mülkler arasında kalan ve yanlız yayaların kullanımına ayrılmış olan kısımdır.

BANKET : Yaya yolu ayrılmamış karayolunda, taşıt yolu kenarı ile şev başı veya hendek iç üst kenarı arasında kalan ve olağan olarak yayaların ve hayvanların kullanacağı, zorunlu hallerde de araçların faydalanabileceği kısımdır.

PLATFORM : Karayolunun, taşıtyolu (kaplama- ile yaya yolu (kaldırım- veya banketinden oluşan kısımdır.

ANAYOL : Ana trafiğe açık olan ve bunu kesen karayolundaki trafiğin bu yolu geçerken veya bu yola girerken, ilk geçiş hakkını vermesi gerektiği işaretlerle belirlenmiş karayoludur.

TALİ YOL : Genel olarak üzerindeki trafik yoğunluğu bakımından bağlandığı yoldan daha az önemde olan yoldur.

TEHLİKELİ EĞİM : Araçların emniyetle seyrine devam için, vites küçültmeyi gerektiren uzunluk veya açıdaki yol eğimidir.

KAVŞAK : İki veya daha fazla karayolunun kesişmesi veya birleşmesi ile oluşan ortak alandır.

DEMİRYOLU GEÇİDİ (Hamzemin Geçit) : Karayolu ile demiryolunun aynı seviyede kesiştiği bariyerli veya bariyersiz geçitlerdir. Araç sürücüleri demiryolu geçitlerinde mutlaka DURmalı, bariyer açık ise hızını azaltarak dikkatli geçmelidir.

ŞERİT : Taşıtların bir dizi halinde güvenle seyredebilmeleri ve taşıt yolunun çizgilerle ayrılmış herbir bölümüdür

OTOMOBİL : Yapısı itibariyle, sürücüsünden başka en çok 7 oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır.

MİNİBÜS : Yapısı itibariyle, sürücüsünden başka sekiz ile ondört oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır.

OTOBÜS : Yapısı itibariyle sürücüsünden başka en az 15 oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır.

Troleybüsler de bu sınıfa girerler.

KOMYENET : İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3500 Kg.’ı geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu taşıttır.

ÇEKİCİ : Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan yük taşımayan motorlu taşıttır.

RÖMORK : Motorlu araçla çekilen insan veya yük taşımak için imal edilmiş motorsuz taşıttır.

YARI RÖMORK : Bir kısmı motorlu taşıt veya araç üzerine oturan, taşıdığı yükün ve kendi ağırlığının bir kısmı motorlu araç tarafından taşınan römorktur.

TAŞIT KATARI : Karayolunda bir birim olarak seyretmek üzere birbirine bağlanmış taşıttır .

TAŞIMA SINIRI (Kapasite) : Bir aracın güvenle taşıyabileceği en çok yük ağırlığı veya yolcu ve hizmetli sayısıdır.

GABARİ : Araçların, yüklü veya yüksüz olarak karayolunda güvenli seyirlerini temin amacı ile uzunluk genişlik ve yüksekliklerini belirleyen ölçüdür.

Karayolu İle İlgili Tarifler

TEK YÖNLÜ KARAYOLU : Taşıt yolunun yanlız bir yöndeki taşıt trafiği için kullanıldığı karayoludur.

İKİ YÖNLÜ KARAYOLU : Taşıt yolunun her iki yöndeki taşıt trafiği için kullanıldığı karayoludur

BÖLÜNMÜŞ KARAYOLU : Bir yöndeki trafiğe ait taşıt yolunun bir ayırıcı ile belirli şekilde diğer taşıt yolundan ayrılması

İle meydana gelen karayoludur.

TEK YÖNLÜ KARAYOLU İKİ YÖNLÜ KARAYOLU BÖLÜNMÜŞ KARAYOLU

Yol Çizgileri

Yol Çizgileri araçların düzen ve güvenli şekilde seyretmelerini sağlamak amacı ile üzerine çizilen çizgilerdir Ayrıca park yeri olarak ayrılmış alanlarda araçların yerlerini belirlemek, yayaların emniyetle sağlamak ve yaklaşılan tehlikelere karşı sürücüleri ikaz etmek amacıyla çizilmişlerdir. Yol çizgilerinin çiziliş şekillerine, göre anlamları şöyledir:

Kesik Yol Çizgileri Bu Çizgiler boyunca; Trafik kurallarına uymak şartı ile sürücülerin önlerindeki araçları geçebileceklerini ve şerit değiştirebileceklerini bildirir. Bu Çizgiler arasındaki aralıkların azalmaya başlaması öndeki aracı geçme yasağı olan yerlere yaklaşıldığını bildirir.

Devamlı Yol çizgileri Bu çizgi boyunca sürücülerin önlerindeki araçları geçmeleri (sollamaları) ve sol şeride geçmeleri yasaklanmıştır. Geçmenin yasaklanmış olduğu kavşak dönemeç tepe üstü, yaya geçidi, okul geçidi demiryolu geçidi köprü ve tünel gibi yerlere yaklaşırken çizildiği için, sürücülerin önlerindeki araçları sollamaları (geçmeleri) ve sol şeride geçmeleri yasaklanmıştır.

Kesik ve Devamlı Yol Çizgileri : Sadece bir yönde geçme yasağı getirilmiştir Bu çizgiler boyunca araca en yakın olan çizginin anlamına göre hareket edilir. Devamlı çizgi tarafından giden araç sürücüleri şerit değiştiremez ve öndeki aracı geçemezler Kesik Çizgi tarafından giden araç sürücüleri kuralara uymak şartıyla şerit değiştirebilir ve önlerindeki aracı geçebilirler.

Yan yana Devamlı İki Çizgi : Bu çizgiler buyunca sürücülerin karşı yönde gelen trafik için ayrılmış olan yol bölümüne girmeleri yasaklanmıştır. Taşıt yolu bölünmüş yol durumuna gelmiştir. Bu çizgiler yolda orta kaldırım (Ayırıcı) anlamındadır.

TRAFİK İŞARETLERİ

1- Trafik görevlisinin işaretleri

2- Işıklı trafik işaretleri

3- Trafik işaret levhaları

4- Yol çizgileri

*** Karayolundan faydalananlar bu sıralamaya göre hareket etmek zorundadırlar.

IŞIKLI TRAFİK İŞARET CİHAZLARI

1) Kırmızı ışık: Yolun trafiğe kapalı olduğunu gösterir. Aksine bir işaret yoksa, durup beklenir.

2) Sarı ışık: Uyarı anlamındadır. Kırmızı ışıkla birlikte yanarsa hazırlan yol trafiğe açılmak üzeredir. Yeşil ışıkla birlikte yanarsa yol trafiğe kapanmak üzeredir.

3) Yeşil ışık: Yolun trafiğe açık olduğunu gösterir.

4) Fasılalı yanan sarı ışık: İkaz anlamındadır, buradan yavaş ve dikkatli geçilir. Aynı zamanda yol ver anlamında da kullanılır.

5) Fasılalı yanan kırmızı ışık : “Dur, yolu kontrol ederek dikkatli geç” anlamındadır.

6) Yazılı ve sesli ışık: Araç trafiğine göre yaya trafiğini düzenler ve yayalara hitap eder.

TEHLİKE UYARI İŞARET LEVHALARI TRAFİK TANZİM İŞARETLERİ(Yasaklama ve Kısıtlama)

*** Tehlike uyarı işaret levhalarının bulunmuş olduğu yol bölümlerinde ;

1) Hız azaltılır

2) Geçme (solama ) yasağı kuralına uyulur

3) Duraklama ve park yapmak yasaktır.

KARAYOLUNDA ARAÇ SÜRME YASAĞI

Uyuşturucu ve keyif verici maddeleri almış olarak karayolunda araç sürmek yasaktır. Bu hükme uymayanlar ;

1) Araç kullanmaktan men edilir

2) Sürücü belgeleri süresiz olarak iptal edilir.

3) 6 aydan az olmamak üzere hafif hapis cezası ile cezalandırılır.

Ticari olarak yük ve yolcu taşımacılığı yapan araçlar, geçiş üstünlüğüne sahip araçlar alkollü olarak araç kullanamazlar. Sadece hususi otomobil sürücüleri için kandaki alkol miktar oranı 0,50 promil alkolü aşmayacak şekilde araç kullanmalarına izin verilmektedir.

Geriye dönük 5 yıl içerisinde bu oranı aşmaları durumunda ;

defa tespitinde 6 ay süre ile sürücü belgeleri geri alınır ve para cezasına çarptırılır
defa tespitinde 2 yıl süre ile geri alınır ve para cezası /psikiyatr/ psikoteknik muayeneye sevk edilirler
defa tespitinde 5 yıl süre ile geri alınır ve 6 aydan az olmamak üzere hafif hapis cezası ile psikoteknik /psikiyatr muayeneye tabi olurlar.

KARAYOLUNDA ARAÇ KULLANMA SÜRELERİ

Ticari olarak yük ve yolcu taşımacılığı yapan araç sürücüleri 24 saatlik dilim içerisinde ;

Devamlı olarak 4,5 saat ve her 4,5 saatin sonunda en az 45 dk. Mola vermek şartı ile toplam 9 saat araç kullanmalarına izin verilmektedir.

Ticari olarak yük ve yolcu taşımacılığı yapan ;

Otobüs, kamyon ve çekici araçlarında Takoğraf cihazı bulundurulmalıdır. Takoğraf cihazı, sürücünün yapmış olduğu hızı ve araç kullanma sürelerini rapor eden bir cihazdır.

Karayolu taşıma yönetmeliği kapsamına göre bu kişilerin SRC (Mesleki yeterlilik belgesi) belgesine sahip olmaları zorunludur.

SRC 1 belgesi à Uuslar arası yolcu taşımacılığı

SRC 2 belgesi à Yurt içi yolcu taşımacılığı

SRC 3 belgesi à Uluslar arası yük ve nakliye taşımacılığı

SRC 4 belgesi à Yurt içi yük ve nakliye taşımacılığı

SRC 5 belgesi à Tehlikeli madde taşımacılığı için alınması zorunlu belgelerdir.

HIZ KURALLARI

Sürücüler hızlarını ;

Kullandıkları aracın cinsine, teknik özelliklerine,
Yük
durumuna,
Yol durumuna,
Hava koşullarına ve görüş durumuna göre ayarlamak zorundadırlar.
Romorklu taşıtlar romorksuz taşıtlara göre saatte 10 km daha düşük hızla gitmelidirler.
Tehlikeli madde taşıyan araç sürücüleri boş olarak trafiğe çıksalar dahi sadece kendi araçlarının gerektirmiş olduğu hız ile gitmek zorundadırlar.
Yağışlı, karlı, sisli, karayolu yapısının kazaya imkan teşkil ettiği hava koşullarında araç sürücüleri hızlarını azaltmalıdır.
Zorunlu haller dışında şehirlerarası karayolunu kullanan motorlu araçlarda, araç cinsi gözetilmeksizin asgari hız sınırı 15 km.’dir.
Araç Cinsleri
Şehir İçi

Şehir Dışı

Otoyol

Otomobil
50

90

120

Otobüs
50

80

100

Minübüs, Kamyonet, Kamyon
50

80

90

Arazi Taşıtı Ve Motosikletler
50

70

80

Bisiklet ve Motorlu Bisiklet
30

45

Giremez

İş Makinaları, L.T. Traktör,
Çeken ve Çekilen Araçlar
20

20

Giremez

Servis Freni Bozuk Araçları
çeken araçlar
15

15

Giremez

Hız sınırını % 30’un üzerinde aşmak şartı ile geriye dönük 1 yıl içerisinde 5 defa ihlal eden araç sürücülerinin sürücü belgeleri 1 yıl süre ile geri alınır.

Hız ölçen teknik cihazları araçlarında bulunduranlar 4 – 6 ay hapis cezasına

Hız ölçen teknik cihazları imal ve ithal edenlere 6 – 8 aya kadar hafif hapis cezası ile cezalandırılırlar.

Hızın azaltılması gereken yol kesimleri :

Kavşaklar
Dönemeçler ve tepe üstleri
Yaya ve okul geçitleri
Tüneller
Dar köprü ve menfezler
Demiryolu (Hemzemin) geçitleri
Bakım onarım çalışmaları yapılan yol kesimleri
ARAÇ GEÇME (SOLLAMA) KURALLARI

Öndeki Aracı Geçmenin Yasak Olduğu Yerler:

1- Geçmenin trafik işareti ile yasaklandığı yerler,

2- Görüş yetersizliği olan tepe üstlerine, dönemeçlere yaklaşırken,

3- Yaya ve okul geçitlerine yaklaşırken,

4- Kavşaklarda ve buralara yaklaşırken,

5- Demiryolu geçitlerinde ve buralara yaklaşırken,

6- İki yönlü iki şeritli köprü ve tünellerde öndeki aracı geçmek(sollamak) yasaktır.

Öndeki aracı geçecek olan sürücülerin;

1- Arkadan gelen bir başka sürücünün kendisini geçmeye başlamamış olmasına,

2- Geçilecek olan aracın bir başka aracı geçip geçmediğine,

3- Geçme için kullanılacak şeridin yeteri kadar ilerisinin görüşe açık ve boş olmasına dikkat etmeleri gerekmektedir.

Geçme, geçilecek aracın solundan yapılır.

Gündüz korna gece selektör ile geçilecek araç sürücüsü uyarılır,

Geçilen araç sürücülerinin dönüş ışıkları ile “Geç” mesajını vermeleri yasaktır ve taşıt yolunun en sağından gitmeleri, hızını sabitlemeleri gerekmektedir. Başka bir aracı geçmeye kalkmamalıdırlar.

Geçme işleminin basamakları ;

Sola dönüş lambası ile işaret verilir.
Geçilecek araca takip mesafesi kadar yaklaştıktan sonra sol şeride geçilir.
Geçilen araç geriyi görme aynasından görülünceye kadar geçiş şeridinde gidilir
Sağa dönüş lambası ile işaret verildikten sonra,
Sağ şeride geçilir ve geçme (sollama ) işlemi tamamlanır.
Zorunlu hallerde :

1- Sola dönüş işareti verip yavaşlayan aracın ,

2- Yolun ortasından giden tramvayların ,

3- Zorunlu trafik sebebiyle beklemekte olan araçların,

4- Görevi gereği yolun solunda duran geçiş üstünlüğüne sahip araçların sağından geçilebilir.

ARAÇLARIN DÖNÜŞLERİ VE MANEVRA KURALLARI

*** Geçme, dönme, duraklama ve park etme dışında şerit değiştirmek, iki şeridi birden kullanmak, işaret vermeden şerit değiştirmek, bölünmüş karayollarında karşı yöndeki araç trafiğine ait yol bölümüne girmek, kavşaklara yaklaşırken yerleşim birimleri içerisinde 30 metre ve yerleşim birimleri dışında 150 metre mesafede araçların şerit değiştirmeleri yasaktır.

Sağa dönüşler DAR KAVİS

Sola dönüşler ise GENİŞ KAVİS ile yapılmaktadır.

Sağa dönüş yapacak olan araç sürücüleri ;

sağa dönüş işareti ile sağ şeride girmek
Hızını azaltmak
Dönüş esnasında varsa bisiklet sürücüsüne ve karşıya geçen yayalara ilk geçiş hakkını vererek gidişe ayrılan yolun sağ şeridine girmek zorundadırlar.
Sola dönüş yapacak olan araç sürücüleri ;

Sola dönüş işareti vererek sol şeride girmek
Hızını azaltmak
Dönüş esnasında önce yolun sağından gelen araca ve karşı yönden gelen aracın geçişini kolaylaştırmak için karşı yönden gelen araca ilk geçiş hakkını vermek zorundadırlar.
Dönel kavşaklarda araç sürücüleri ;

sola veya geriye dönecek olan araç sürücüleri dönüş işareti vermekle birlikte
hızını azaltarak orta adaya en yakın şeritten girmek
sola dönecek ise orta adaya uzak, geriye dönecek ise orta adaya en yakın şeritten dönüşe geçmeye mecburdur.
*** Tek yönlü yollarda, duraklama ve park etme manevraları dışında, dar taşıt yollarında karşıdan gelen araca geçiş kolaylığı sağlamak dışında geri gitmeleri yasaktır.

*** Trafik akışının yoğun olduğu yollarda araçların geri dönmeleri yasaktır.

KAVŞAKLARDA GEÇİŞ HAKKI KURALLARI

*** Kavşağa yaklaşan araç sürücüleri hızlarını azaltmak ve geçiş hakkı kurallarına göre hareket etmek zorundadırlar.

*** Işıklı işaret cihazları izin verse dahi kavşak içerisinde trafik yoğunluğu varsa sürücülerin kavşağa girmemeleri

*** Geçiş üstünlüğüne sahip araçlarla karşılaşma halinde kavşağı terk etmeleri (boşaltmaları ) gerekmektedir

Bir kavşağın yönetimi;

Trafik polisi
Işıklı işaret cihazları
Trafik işaret levhaları
Yol çizgileri ile yönetilir. Eğer aksine bir işaret yok ise bütün kavşak kolları trafik açısından birbirine eş görünüyor ise bu tür kavşaklara KONTROLSÜZ KAVŞAK denir ve ;
Motorsuz taşıtlar motorlu taşıtlara
Lastik tekerlekli traktörler ve iş makinaları diğer motorlu taşıtlara
Yolun solunda bulunan araçlar sağdan gelen araçlara (kavşağın sağ tarafı boş olan araçlar) ilk geçiş hakkını vermek zorundadırlar.

*Anayol ve Tali yol kavşaklarında ; tali yoldan ana yola girecek olan araçlar trafik işaret levhasının verdiği talimata göre (Yol ver – DUR işaret levhaları) durmak ve ilk geçiş hakkını anayol üzerindeki araçlara .

*Bölünmüş karayoluna girecek olan araçlar bölünmüş karayolundaki araçlara.

* Tramvay hattı bulunan yollara girecek olan araçlar geçmekte olan tramvaylara, aynı zamanda tramvay hattı bulunan yollarda araç trafiği de var ise önce Tramvaya daha sonra o yol üzerindeki araca

* Mülkten çıkan araçlar o yol üzerindeki araçlara

* Dönel kavşakta dönüş yapacak olan araçlar o yol üzerinde geçmekte olan araçlara

* Sağa veya sola dönüş yapacak olan araçlar dönüş yapacağı yol üzerindeki araçlara ilk geçiş hakkını vermek zorundadırlar.

GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜNE SAHİP ARAÇLAR

*** Bir aracın geçiş üstünlüğüne sahip olabilmesi için görev esnasında olması ve diğer araçların can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmadan diğer sürücülerin en az150 metre mesafeden görebilecekleri sesli ve ışıklı cihazları beraberinde kullanmaları gerekmektedir.

1. Ambulans
2. İtfaiye
3. Trafik polisi, Trafik zabıtası, Jandarma
4. Kar ve buz mücadelesi veren araçlar
5. Sivil savunma araçları
6. Koruma araçları ve korunan araçlar ;
kendisinden önce gelen araç ile karşılaşma halinde bu sıralamaya göre geçiş kolaylığı sağlamak zorundadırlar. Geçiş üstünlüğüne sahip bir araç ile kavşakta karşılaşma halinde kavşak derhal terk edilmeli; eğer bir taşıt yolunda karşılaşma halinde ise sağa yanaşmalı gerekiyorsa taşıt yolunda yer açmak maksadı ile sağa çekip durmalıdırlar.

*** Geçiş üstünlüğüne sahip olmayan araçlar acil durumlarda taşıt yolunda kendilerine yol verilmesi için acil uyarı ışıklarını (dörtlüler) yakarak gerekiyorsa korna ve el kol hareketi ile bu haklarını kullanabilirler.

*** Sarı renkli tepe lambasına sahip olan araçlar geçiş üstünlüğüne sahip değillerdir. Karayollarında bakım, onarım yapan araçlar, temizlik işlerinde kullanılan araçlar, kurtarıcı araçlar, özel izinle karayoluna aktarılan araçlarda sarı renkli tepe lambası yer almaktadır. Buradaki amaç ; doğabilecek tehlikelere karşı araç sürücülerini uyarmaktır ve bu araçlar daha çok trafiğin az olduğu saatlerde ve yollarda çalışma yapmaktadırlar.

Örneğin ; çevre temizliği yapan belediye hizmet araçları.

GELEN TRAFİKLE KARŞILAŞMA HALİNDE GEÇİŞ KOLAYLIĞI SAĞLAMA

İki aracın yan yana geçemeyeceği düz, dar taşıt yollarında araç sürücüleri sağa yanaşmak gerekiyorsa durmak zorundadırlar. Bu tür yollarda ;

1. otomobil
2. minibüs
3. kamyonet
4. otobüs
5. kamyon
6. arazi taşıtları
7. lastik tekerlekli traktörler
8. iş makinaları kendisinden önce gelen araç ile karşılaşma halinde geçiş kolaylığı sağlamalıdır.

Eğimli taşıt yollarında; inen araçlar çıkan araçlara geçiş kolaylığı sağlamak zorundadırlar. Gerektiğinde ;

1. Varsa önden sığınma cebine
2. Sığınma cebi yok ise sağa yanaşıp durmak
3. Gerekiyorsa geri gitmek zorundadırlar.

DURMA – DURAKLAMA – PARK ETME KURALLARI

DURMA : Her türlü yasaklama ve kısıtlamaya bağlı olarak aracın durdurulmasına DURMA denir. Örneğin ;

Kırmızı ışıkta durmak , Trafik polisinin verdiği talimata göre durmak, öndeki aracın durması, trafik işaret levhalarının verdiği talimata göre durmak vb.

DURAKLAMA : Yolcu indirmek bindirmek, yük yüklemek boşaltmak maksadı ile aracın kısa sürelerle

durdurulmasında DURAKLAMA denir. Duraklamalarda süre kısıtlaması 5 dakikadır. Eğer bekleme süresi 5 dk.’yı

aşıyorsa aracı park konumuna almak gerekir. Mümkün olduğu kadar banketlerden yararlanmak, eğer banket yok ise yolun sağına yanaşarak araçların geçişine engel olmayacak şekilde tedbirlerin alınması zorunludur.

Okul geçitleri, yaya geçitleri, taxi dolmuş durakları,tepe üstleri, dönemeçler,köprüler, tüneller, duraklayan veya park edilen araçların yol kenarında yanında,
Kavşak, köprü ve tünellere yerleşim birimleri içinde 5 metre, yerleşim birimleri dışında 100 metre
Trafik işaret levhalarına yaklaşım yönünde yerleşim birimleri içinde 15 metre, yerleşim birimleri dışında 100 metre mesafede DURAKLAMA YAPMAK YASAKTIR.

PARK ETME : Durma ve duraklama halleri dışında aracın uzun süreliğine terk edilmesine DURMA denir.

Park edilirken uygun yeri seçmek, motoru stop ettirmek, el frenini tespit etmek, iniş ve çıkış eğilimli yollarda uygun vitese almak, eğer romorklu ise iniş eğilimli yollarda ön, çıkış eğimli yollarda arka tekerlere takoz koymak mecburidir.

Belirlenmiş yangın musluklarına ve kamuya ait tesis ve işyerlerinin giriş ve çıkış kapılarına 5 m. mesafede
Kamu hizmeti yapan yolcu duraklarına ve geçiş üstünlüğüne sahip araçların giriş ve çıkışlarını gösteren levhalara her iki yönden 15 m. Mesafede
Geçiş yolları üzerinde
Alt ve üst geçitlere her iki yönden 10 m. Mesafede araçların park etmeleri yasaktır.

*** Park etmenin ve duraklamanın yasaklanmış olduğu yol kesimlerinde araçlar çekici veya kurtarıcı araçları tarafından çekilir ve bunun masrafı kişiye ödetilir.

ARAÇLARIN IŞIKLANDIRILMASI VE IŞIKLARIN KULLANILMASI

A. Yakını gösteren ışıklar (kısa farlar) : 25 m. mesafeyi aydınlatacak şekilde ayarlanması gerekmektedir.
Yakını gösteren farlar ; yerleşim birimleri içerisinde, aydınlatmanın yeterli olduğu yol kesimlerinde, geceleyin öndeki araç sollanırken geçilecek olan araç ile yan yana gelinceye kadar, geceleyin öndeki aracı yakından takip ederken kullanmak zorundadırlar.

B. Uzağı gösteren ışıklar (uzun farlar ) : 100 m. mesafeden aydınlatacak şekilde ayarlanması gerekmektedir.
Uzağı gösteren farlar ; yerleşim birimleri dışındaki karayollarında hava şartları gözetmeksizin, yeterince aydınlatılmamış tünellere girerken, görüşün yetersiz olduğu tepe üstlerinde, dönemeçlerde (karşılaşmalarda kısa farlara almak şartı ile ) kullanmak zorundadırlar.

*** Görüşün yetersiz olduğu dönemeçlerde, tepe üstlerinde araç sürücüleri haber vermek maksadı ile gündüzleri korna, geceleyin ise korna ve selektör yaparak gelişlerini haberdar etmek zorundadırlar. Sürücülerin gözlerini kamaştıracak şekilde karşılaşmalarda uzun farları kullanmak tehlikeli ve yasaktır.

ARAÇLARIN ARIZALANMASI- İŞARETLENMESİ VE ÇEKİLMESİ

Her türlü nedene bağlı olaraktan arızalanan araç sürücüleri gerekli önlemleri almak gerekiyorsa araçlarını bankete çekmek, eğer araç hareket edemeyecek durumda ise işaretleme reflektörü ile işaretlendirmek, ışık donanımında herhangi bir arıza yok ise acil uyarı ışıklarını( dörtlüler ) beraberinde yakmaları gerekmektedir.

*** Görüşün yeterli olmadığı dönemeç, tepe üstlerinde arızalanma durumunda diğer araç sürücülerinin en az 30 , en fazla 150 metre mesafeden görecekleri şekilde reflektör cihazının konulması zorunludur.

***Reflektör cihazı her bir kenarı 45 cm çapında, genişliği 5 cm ebadında ayakları rüzgardan devrilmeyecek donanıma sahiptir.

*** Otobüs, kamyon ve çekicinin arızalanması durumunda en az 150 m. mesafeden görülecek şekilde reflektörün yerleştirilmesi ve engel işaretlemesi ile tedbirlerin alınması zorunludur.

*** Tehlikeli madde taşıyan araçların arızalanması durumunda araç başında mutlaka bir gözcü bulunmalıdır.

Arıza nedeniyle sürülemeyen veya ışık donanımında arıza yer alan araçların mutlaka sürücü denetiminde olması, teknik özelliklerinin birbirine eşdeğer olması gerekmektedir.

Aracın ışık sisteminde bir arıza varsa ;
Gündüz bağlantının orta noktasına 20 x 20 ebadında kırmızı bez, geceleyin ise arızalı aracın arkasına kırmızı yansıtıcı ile işaretlendirme yapılmalıdır. (Bağlantı noktası en fazla 5 metredir. ) eğer bağlantı noktası 2,5 metreyi aşıyor ise bağlantının orta noktasına işaretlendirmeler yapılır.

Aracın fren sisteminde bir arıza var ise ;
Bağlantı noktası en fazla 1 metredir ve çeki demiri tarafından çekilmelidir.

*Sadece ışık donanımı arızalı olan araçlar yerleşim birimleri içinde ve dışında 20 km hız ile gidebilirler ve otoyollara girişleri yasaklamıştır.

*Sadece fren sisteminde arıza olan araçlar yerleşim birimleri içinde ve dışında saatte 15 km hız ile gidebilirler ve aynı şekilde otoyollara girişleri yasaktır.

*Araçta sürücüden başka birinin mümkünse bulunmaması, çelik halat, çelik zincir, veya çelik çubuk kullanılması zorunludur.

TEDBİRSİZ VE SAYGISIZ ARAÇ KULLANMA – SES GÖRÜNTÜ VE HABERLEŞME CİHAZLARINI KULLANMA KURALI

Karayolunda yayaları ürkütmek, gürültü yapacak şekilde araç kullanmak, yayalara su-çamur sıçratarak araç kullanmak, sigara izmaritlerini yola dökmek, seyir emniyetini tehlikeye düşürecek şekilde araç kullanmak tedbirsiz ve saygısız araç kullanmaktır. Sürücülerin seyir esnasında telefon kullanmaları durumunda aracı sağa çekerek görüşmeleri bittikten sonra seyire devam etmeleri gerekmektedir.

Araçlarında teyp, pikap, görüntü ve haberleşme cihazı kullanacak olan araç sürücüleri TRAFİK DENETLEME ve ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ’nden izin almak zorundadırlar. Teyp, pikap ve görüntü cihazlarını kullanacak olan araç sürücüleri bunları ulaşamayacakları ve görüşe engel olmayacak şekilde kullanmaları gerekmektedir.

Araçlara hoparlör taktırmak isteyen araç sürücüleri TRAFİK TESCİL ve DENETLEME ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ’nden izin alarak kişileri rahatsız etmeyecek şekilde kullanmaları zorunludur. Yerleşim birimleri içerisinde Havalı korna taktırılması yasaktır ve bu cihazlar tespit edildiğinde söktürülür.

OKUL TAŞITLARI

Okul öncesi, ilk ve orta dereceli okulların evden okula, okuldan eve taşıyan bu taşıtlar ile karşılaşma halinde araç sürücüleri ; DUR ışıklandırması yanması durumunda öğrenci indirme ve bindirme işleminin yapıldığını gösterir; araç sürücleri bu araçları geçmemelidir. Öğrencilerin ulaşacakları cam ve pencereler sabit olmalı ve araçta öğrencilerin inme ve binmelerine yardımcı olmak amacı ile mutlaka en az lise mezunu bir personel(hizmetli veya rehber öğretmen ) bulundurmak zorundadırlar.

ARAÇLARIN BOYUTLARI- ÖLÇÜ VE AĞIRLIKLARI

Karayolunda araçların;

Azami genişlikleri 2,55 metre

Azami yükseklikleri 4 metre

Azami uzunlukları ise 10 metredir.

Araçların karayolu üzerinde güvenle seyirleri için gerekli olan yükseklik, uzunluk ve genişliklerini belirleyen ölçümlere GABARİ denir. Gabari sınırları içerisinde tanzim işaretlerinde de belirtilen sınırlı genişlik, sınırlı yükseklik ve sınırlı uzunluk gabarisi yer almaktadır. Yükün üzerinde insan taşınması yasaktır, yük ile beraber insan taşımacılığı yapılacaksa; uzun mesafeli yerlere yapılan taşımalarda kasa kenarlarının sıkı bir şekilde kapanması ve üzerinin örtülü olması zorunludur. Ton başına en fazla 2 işçi taşınmasına izin verilmektedir. Kısa mesafeli yerlere işçi taşınması durumunda kasanın üzerinin örtülmesine gerek yoktur ve kasanın yan ve arka kapaklarının kapalı olması, tutunacak korkulukların olması gerekmektedir. Ton başına 3 işçi taşınmasına izin verilmektedir.

Tehlikeli Maddelerin Taşınması

Yanıcı, yakıcı, patlayıcı özelliğe sahip bu araçlarda;

2 Adet yangın söndürme cihazı (sürücünün rahatlıkla ulaşacağı bir yerde)
6 voltu geçmeyen pille çalışan bir el feneri
1 Adet gözcü bulundurulması zorunludur
Tehlikeli madde taşıyan araç sürücüleri diğer araçları yerleşim birimleri dışında en az 50 metre mesafeden izlemeli ve duraklama, park halinde diğer araçlarla aralarında en az 20 metre mesafenin olması zorunludur. Bu araçlar yükü olsun veya olmasın kendileri için izin verilen hızla gitmeleri gerekmektedir.

*** Radyoaktif madde taşımacılığı yapacak olan araç sürücüleri “Atom Enerjisi Komisyonu” ndan izin almaları mecburidir.

OTOYOL KURALLARI (ERİŞME KONTROLLÜ KARA YOLLARI )

Sürücüler otoyollara girerken HIZLANMA (TIRMANMA) ŞERİDİ’nden , çıkarken ise YAVAŞLAMA ŞERİDİ’ne girip hızını azaltarak otoyoldan çıkmaları gerekmektedir. Otoyollarda saatte asgari hız sınırı 40 km’dir. Azami hız sınırı ise120 km.’dir (karayolunda en yüksek hız sınırına sahip olan araçlar otomobillerdir.)

Otoyollarda OGS ve KGS sistemi hem zaman hem de maddi tasarruf sağlamaktadır.

*** Otoyollarda araçların geri gitmeleri, duraklamaları, geri gitmeleri ve geri dönmeleri YASAKTIR.

SÜRÜCÜLERİN VE YOLCULARIN KORUYUCU TERTİBAT KULLANMALARI

Üç tekerlekli yük motorsikletleri hariç motorlu bisiklet ve motosiklet sürücüleri ; koruma başlığı, koruma kaskı KULLANMAK ZORUNDADIRLAR.

Otomobil ve otomobil gibi işlem gören arazi taşıtlarında sürücü ön koltuk ve arka koltukta, minibüsler, kamyon, kamyonet ve çekicilerde, otobüslerde sürücü yanı ve kapılara yakın koltuklarda emniyet kemeri bulundurmak zorunludur.

Ön koltukta 10 yaşından küçük çocukların oturtulması yasaktır.

Bisiklet sürücülerin 2 elleri ile bisikletleri sürmeleri ve kask ile beraber 11 yaşını doldurmuş olmaları zorunludur.

Yayalar varsa yaya yollarında, yaya yolunun olmadığı yollarda gidiş yönüne göre SOL BANKETTEN, banket bulunmaması durumunda taşıt kenarının SOL kenarında yürümek, geceleyin açık renkte kıyafetle varsa el feneri ile gitmek zorundadırlar.

Baston taşıyan, kollarında üç bant bulunan, gözleri görmeyen, yaya veya köpeğin yardımı ile giden yayaların taşıt yolunda bulunmaları halinde bütün sürücülerin yavaşlamaları gerektiğinde durarak yayaya yardımcı olmaları zorunludur.

ARAÇLARIN TESCİL İŞLEMLERİ

Motorlu araçların ve ağırlığı 0,75 tonun üzerinde olan römork ve yarı römorklu araçların tescil işlemleri TRAFİK TESCİL kurumlarınca yapılır.İlk defa tescili yapılacak ve hurdaya çıkacak araçlarla ilgili olarak;

Araç sahipleri, satın alma veya gümrükten çekme tarihinden itibaren 3 ay içinde tescil yaptırmak üzere, devir , hurdaya çıkarma halinde de çıkarılış tarihinden itibaren 1 ay içinde yetkili tescil kuruluşuna tescilin silinmesi için gerekli bilgi ve belgelerle yazılı olarak müracaat etmek zorundadırlar.

Araçlarda bulundurulması zorunlu olan evraklar

Tescil belgesi ( Araç sahiplik belgesi)
Trafik belgesi ( Aracın muayene sürelerini gösteren belge)
Tescil plakası
Zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi
Araçların muayene süreleri

Hususi otomobiller ve motorsikletler ilk 3 yaş devamında her 2 yılda bir
Resmi ve ticari otomobiller ile bunların römorkları ilk 2 yaş ve devamında 1 yılda bir
Traktörler ve bunların römorkları ilk 3 yaş ve devamında her 3 yılda bir
Diğer bütün araçlar ve bunların römorkları satın alındıkları tarih de dahil olmak üzere her yıl periyodik muayenesinin yaptırılması zorunludur.

SÜRÜCÜ BELGELERİ

Sürücü belgesi alacak olanlar, almak istedikleri sertifika sınıfına göre yaşını doldurmuş, gerekli eğitimi tamamlamış , kanunda belirtilen hükümlerden yargılanmamış, sağlık yeterliliği şartlarına sahip olmalıdırlar.

A1 ve A2 sınıfı sürücü belgesi alacaklarda 17 , B sınıfı ve G sınıfı sürücü belgesi alacaklarda 18 , C-D-E sınıfı sürücü belgesi alacaklarda ise 22 yaş sınırı vardır.

Sürücü belgesi olmayanlara, veya sahip olduğu sürücü belgesinin üzerinde bir aracı kullandıkları tespit edilenlere ilk tespitte 1 aydan 2 aya hapis, ikinci defa tespitinde 2 aydan 3 aya kadar hapis cazası uygulanmaktadır.
Renk körlüğü olanlar herhangi bir şart olmaksızın sürücü belgesi sahibi olabilirler ancak ; gün doğumundan 1 saat öncesi ve gün batımından 1 saat sonrası araç kullanmaları yasaktır.
Uluslar arası sürücü belgesi 1 yıl süre ile verilir ve verildiği ülke dışındaki dış ülkelerde geçerli olan bu belgeler “Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu” tarafından verilmektedir.
Kulak işitme cihazı veya moleküler rahatsızlığı olan kişiler B sınıfı sürücü belgesi alabilirler ancak Ticari Taşıt Kullanma Belgesi sahibi olamazlar.
Sürücüler ikamet adresi değişikliklerini belgeyi veren tescil kuruluşuna 30 gün içinde bildirmek zorundadır.
İlkokul mezunları sürücü belgesi alma haklarını 2011 yılından itibaren kaybedeceklerdir.
HUKUKİ SORUMLULUK VE SİGORTA

Karayolu yolcu taşımacılığı yapan otobüslerin ZORUNLU KOLTUK FERDİ KAZA SİGORTASI yaptırmaları zorunludur. Bütün araçlarda Zorunlu mali sorumluluk sigortası zorunludur. Zorunlu mali sorumluluk sigortasının geçerlilik süresi 1 yıdlır. Sigorta süresi geçen araçlar TRAFİKTEN MEN cezasına çarptırılırlar.

TRAFİK KAZALARI VE TRAFİK CEZALARI

Trafik kazası oluşumu esnasında araç sürücülerinin yetkililere haber vermeleri, olaya karışmaları halinde istenildiğinde kimlik, sürücü belgesi, trafik ve tescil belgeleri ile zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesini ilgili memura göstermek zorundadır. İlk yardım tedbirini almakla beraber, olayı en yakın zabıta ve sağlık kuruluşuna bildirmeleri, yetkililerin izin vermeleri halinde sağlık kuruluşuna götürmekle yükümlüdürler. Evraklar üzerinde kazıntı, hile yola başvurmak, olay yerini terk etmek yasaktır.

Asli kusur halleri ;

A) Kırmızı ışıkta veya yetkili memurun dur işaretinde geçme
B) Taşıt giremez trafik işareti bulunan kara yoluna girme
C) Bölünmüş yollarda karşı yönden gelen trafiğin kullandığı şeride girme (yola) girme
D) İkiden fazla şeritli yollarda karşı yönden gelen trafiğin kullandığı şeride girme
E) Arkadan çarpmalar
F) Geçme (sollama) yasağı olan yerlerde geçme
G) Kavşaklarda dönüş manevralarını yanlış yapma
H) Kaplamanın (yolun) dar olduğu yerlerde geçiş hakkına uymama
I) Yerleşim birimi dışındaki kara yolu üzerinde zorunlu haller dışında duraklama veya park etme
i) Kurallara uygun olarak park edilmemesi.

Geriye dönük 1 yıl içerisinde 100 ceza puanını aştığı ;

defa tespit edilenlerde 2 ay süre ile geri alınır , para cezasına ve eğitime tabi tutulurlar.
defa tespit edilenlerin sürücü belgeleri 4 ay süre ile geri alınır, para cezası ile birlikte psikoteknik değerlendirme ve psikiyatri muayeneye tabi tutulurlar.
defa tespitinde kişilerin sürücü belgeleri süresiz olarak iptal edilir.
ÇEVRE BİLGİSİ

Çevre : İnsanlardan etkilenen ve insanları etkileyen dış ortamdır.

Atık : Çevrede bozulma meydana getirecek şekilde atılan maddelerdir.

Alıcı ortam : Atıkların bırakıldıkları uzak ve yakın çevrelerdir.

Gürültü : İnsanların ruh ve beden sağlığını bozacak şekilde istenmeyen seslerdir.

*** Araçların egzozlarından çıkan karbon monoksit miktarı rölantide 3,5 – hareket halinde iken 4,5 olması gerekmektedir.

*** Araçların bakımının zamanında yapılması, gereksiz yere araçlar çalışır durumda bırakılmaması, kurşunsuz benzin kullanarak kurşun oranı yüksek yakıt tüketiminden kaçınılmalıdır.

*** Araçlarda kornanın uyarı amacı dışında kullanılması yasaktır.

*** Araçlarda bulunan katalitik konvektör, egzoz borusundan çıkan zehirli gazların sıkıştırarak havanın daha az kirlenmesine katkıda bulunmaktır. Egzoz susturucular araçlardan çıkarılmamalıdır.

Bu yazı yorumlara kapatılmıştır.

KAYIT İÇİN KALAN SÜRE
10 ARALIK 2024
Faydalı Linkler
Sohbeti Başlat
Nasıl Yardımcı Olabiliriz ?
Merhaba, nasıl yardımcı olabiliriz ?